Euskadiko Ezkerraren Gazteak Bidasoa ibaiaren ertzetara itzuli gara, beharrezkoa bezain hunkigarria den ekitaldi bat ospatzera. Coral Fouz, Humbertoren arreba, eta bere ilobarekin batera, malko artean eskertu zuten keinu hori, eta PSE-EEko hainbat kargudun nabarmenek lagunduta, hala nola José Ignacio Asensio Gipuzkoako idazkari nagusiak eta Cristina Laborda Irungo alkateak, arrosa gorriak bota ditugu korrontera. Lore bakoitzak oroimenaren tributu bat irudikatzen du, justizia-eskakizun bat eta ahanzturaren erabateko arbuioa. Keinu horrek, sinbolismoz eta minez beterik, 52 urte geroago irekita jarraitzen duen zauri bati erantzuten dio, eta omenaldi horrek erabakigarria izaten jarraitzen duela gogorarazten digu.
1973ko martxoaren 24an, Irunen bizi ziren hiru gazte galiziarrek muga zeharkatu zuten frankismoak zentsuratutako film bat ikusteko. Bidean, bahitu, torturatu eta modu basatian hil zituzten ETAkide batzuekin topo egin zuten, poliziekin nahastuta. Krudeltasun eta isiltasunezko estalki batek estali du bere historia harrezkero.
- José Humberto Fouz Escobero (29 urte): Irungo “Traffic S. A.” garraio agentziako interpretea. Gazte poliglota bat zen, frantsesez, ingelesez, italieraz, alemanez eta errusieraz hitz egiten zuena. Atzerrian egonaldiak eginez hobetu zituen hizkuntzak, eta Altzan alemana eta Donostian errusiera ikasten jarraitzen zuen.
- Fernando Quiroga Veiga (26 urte): Humbertoren laguna, Carlos Llanos Aduana Agentzian lan egiten zuen. Urtebete zeraman Irunen bizitzen hil zutenean, Humbertoren arreba Isabelekin etxea partekatzen.
- Jorge Juan García Carneiro (23 urte): Administraria lanbidez, krimena gertatu baino bi hilabete lehenago iritsi zen Irunera lan-aukera baten bila, eta bere lagun Humbertoren familiarekin ere bizi zen.
Hauek ez ziren figura abstraktuak, trebetasun eta asmo espezifikoak zituzten gazteak baizik, zeinen etorkizunak bortizki lapurtu baitziren. Krimen honen tragedia larriagotu egiten da gaur egun arte irauten duen gertaera lazgarri batengatik: haien gorpuak ez ziren inoiz aurkitu.
Gabriel Arrue gure idazkari nagusiak adierazi duen bezala, omenaldiaren lekua ez da kasualitatea, denboran zehar luzatzen den bidegabekeria baten ondorio mingarria baizik.
Gabriel Arrue gure idazkari nagusiak adierazi duen bezala, omenaldiaren lekua ez da kasualitatea, denboran zehar luzatzen den bidegabekeria baten ondorio mingarria baizik.
“gaur omenaldia egin behar diegu hemen, zubi honetan, Irunen, Bidasoa ibaira loreak botatzen; izan ere, 52 urte geroago, haien lagun maiteek eta senideek ez dute negar egiteko lekurik, desagertuta jarraitzen dutelako, haien gorpuak aurkitu gabe jarraitzen dutelako”.
Memoria-ekitaldi honekin batera, ohartarazpen politiko irmo eta argia egiten da. Gazte sozialistek, eta bakearekin konprometitutako belaunaldi berri baten ahots gisa, ez dugu amore emango historia berridatzi edo terrorismoa zuritu nahi dutenen aurrean.
“ez dugu atzerapausorik onartuko terrorismoaren deslegitimazioari eta Euskadin helburu politikoekin indarkeria erabiltzeari uko egiteari dagokionez”.
Adierazpen irmo hau ez da erretorikoa, biktimen bizikidetza eta duintasuna arriskuan jartzen duten gertaera berriei zuzenean erantzutea baizik. Gure ohartarazpenak zuzenean erantzuten die Arnaldo Otegi EH Bilduko liderrak eta Ernai ezker abertzaleko gazteek ‘Peixoto’ zenari egin dioten omenaldi onartezinei. Ekintza horietan, haien jarduera terrorista goraipatu da, eeta hori ezin dugu eta ez dugu normalizatu behar. ‘Peixoto’-ren irudia goraipatzea Humberto, Fernando eta Jorgeren oroimenari eta 52 urte geroago negar egiteko hilobirik ez duen familia baten minari buruz txistua botatzea da. Gure idazkari nagusiak adierazi duen bezala, adierazpen horiek iritzi politikoa baino askoz gehiago dira: “biktimentzako umiliazioa, bizikidetzarako oztopoa eta bakean oinarritutako gizarteak oinarri izan behar dituen balio demokratikoen aurkako eraso zuzena dira”.
Birbiktimizazio horren eta bizikidetza arriskuan jartzeko ahaleginen aurrean, gure jarrera argia da: memoriak errespetuzko eta askatasunezko etorkizuna eraikitzeko balio behar du, ez mina eta gorrotoa iraunarazteko. Euskadiko Ezkerraren Gazteak ziur gaude euskal gazte gehienek indarkeria gaitzesten dutela eta bakearen aldeko apustua egiten dutela. Gure konpromisoa da iraganaren irakurketa bultzatzea, balio demokratikoen defentsan eta desberdinen arteko bizikidetzaren aldeko apustu irmoan oinarrituta. Kontua ez da atzera begiratzea soilik, baizik eta gure ekintzek etorkizuna nola definitzen duten ulertzea.
“Iragana eta hemen gertatutakoa tratatzeko modua gizarte plural gisa eraiki nahi dugun etorkizunaren seinale indartsua da”.
Horregatik, Bidasoara arrosak botatzen jarraituko dugu, eta beharrezkoa den bakoitzean ahotsa altxatuko dugu. Euskadiko Ezkerraren Gazteek ez dute ahazten, eta biktima guztien oroimenaren defentsan eta Euskadi aske, demokratiko eta baketsuaren defentsan tinko jarraitzen dugu.
